Είναι πλέον συχνό φαινόμενο να συναντάμε χρήστες κινητών οι οποίοι απέκτησαν μια συσκευή η οποία είναι κλειδωμένη σε διάφορα επίπεδα κλειδώματος, είτε από φίλο στο εξωτερικό, είτε αγοράζοντάς το από εξωτερικό (eBay, Αμερικάνικα site κτλ). Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά αφού υπάρχει μεγάλη πληθώρα τύπων κλειδωμάτων με αποτέλεσμα ο χρήστης να ψάχνει για τη λύση ασταμάτητα ή να μετανιώνει για την αγορά. Εδώ θα μάθετε τα πάντα για τα κλειδώματα κινητών και οτιδήποτε ψάχνετε για αυτά.

Τα κινητά διαθέτουν κλειδώματα πολλών τύπων, εκ των οποίων τα περισσότερα αφορούν κλειδώματα σε επίπεδο δικτύου. Αυτά ποικίλουν ανάλογα με τη χώρα, τον πάροχο κινητής τηλεφωνίας, το κατασκευαστή του κινητού και το μοντέλο.

Ας ξεκαθαρίσουμε λοιπόν ποιά είναι τα επίπεδα κλειδωμάτων, τι κάνει το καθένα ακριβώς, που χρησιμεύουν, και τι απαιτείται προκειμένου να ξεκλειδωθούν.

Κλείδωμα Δικτύου Κινητού

Το πιο διαδεδομένο κλείδωμα κινητού, το οποίο προέρχεται από χώρες του εξωτερικού, π.χ. πάροχος Sprint της Αμερικής, και έχει να κάνει με την επικοινωνία της συσκευής. Στην ουσία πρόκειται για κινητά τα οποία είναι κλειδωμένα εργοστασιακά από τους κατασκευαστές και πωλούνται μέσω συγκεκριμένων παρόχων με συμβόλαια ώστε να λειτουργεί το κινητό αποκλειστικά στον ίδιο πάροχο στη συγκεκριμένη χώρα. Δηλαδή βάζοντας μια κάρτα SIM ελληνικού παρόχου, ειδοποιεί τον χρήστη ότι η κάρτα δεν είναι συμβατή με το δίκτυο αυτό ή ότι χρειάζεται ο κατάλληλος κωδικός ξεκλειδώματος ή αλλιώς Pin ξεκλειδώματος δικτύου (SIM Network Unlock Pin) για να ξεκλειδώσει, με αποτέλεσμα η λειτουργία δικτύου επικοινωνίας να είναι άχρηστη σε άλλη χώρα ή σε άλλο πάροχο ακόμα και της ίδιας χώρας. Αυτό το ξεκλείδωμα, επειδή αναφέρει τη λέξη SIM μέσα, δεν έχει καμία σχέση με το pin της κάρτας SIM που βάζουμε μόλις ανοίξει το κινητό.

Για να ξεκλειδωθεί το κινητό μέσω ενέργειας του παρόχου, ορισμένες φορές είναι αναγκαίο να ισχύουν τα εξής:

Να έχει λήξει το συμβόλαιο της συσκευής με τον πάροχο που τον δεσμεύει να είναι στο δίκτυό του
Να μην υπάρχουν οικονομικές εκκρεμότητες με τον πάροχο
Να μην έχει οριστεί η συσκευή ως κλεμμένη ή χαμένη μέσω του ΙΜΕΙ της (15ψήφιος μοναδικός αριθμός αναγνώρισης συσκευής)
Να μην είναι σε "Μαύρη Λίστα" το ΙΜΕΙ του κινητού στον συγκεκριμένο πάροχο. Αναφερόμαστε στη Blacklist κινητών παρακάτω.

Αν τα παραπάνω ισχύουν, τότε μπορεί ο χρήστης να αιτηθεί ξεκλείδωμα του κινητού του από τον πάροχο συμβολαίου, με το κατάλληλο αντίτιμο φυσικά, ώστε να λειτουργήσει σε ξένο πάροχο σε οποιαδήποτε χώρα. Το ξεκλείδωμα γίνεται είτε εργοστασιακά, δηλαδή το ξεκλειδώνει η εταιρία απομακρυσμένα μέσω Internet, είτε αποστέλει τον κατάλληλο μοναδικό κωδικό που αντιστοιχεί σε αυτή τη συσκευή, ώστε να τοποθετηθεί στο αντίστοιχο πεδίο ξεκλειδώματος.

Ορισμένα κινητά όπως τα Sony και τα Samsung που ζητάνε κωδικό, μπορούν να "παγώσουν" τις προσπάθειες ξεκλειδώματος αν μπαίνει επανειλημμένως λάθος κωδικός. Για να επανέλθει στη κατάσταση ξεκλειδώματος το κάθε κινητό έχει διαφορετική μέθοδο επαναφοράς. Στα Sony για παράδειγμα όταν γίνεται αυτό μπαίνει το κινητό σε κατάσταση "HardLocked", όπου το κινητό ξεκλειδώνει μετά μόνο με ειδικό εξοπλισμό. Τα Samsung απαιτούν τον αντίστοιχο "κωδικό ξεπαγώματος" ο οποίος συνήθως δεν δίνεται από τους παρόχους κινητής που είναι κλειδωμένο.

Να σημειωθεί ότι υπάρχουν υπηρεσίες ή και κατάλληλος εξοπλισμός που προσφέρουν το ξεκλείδωμα δικτύου χωρίς τη παρέμβαση του παρόχου, με το ίδιο αποτέλεσμα.

Αν δεν γνωρίζετε τον πάροχο εξωτερικού στο οποίο είναι κλειδωμένο το κινητό σας, μπορούμε να το μάθουμε εμείς για εσάς με το ελάχιστο κόστος των 3 ευρώ με απάντηση σε 48 ώρες.

Κλείδωμα για μη Εξουσιοδοτημένη Πρόσβαση

Με τις κλοπές κινητών να είναι σε έξαρση, οι κατασκευαστές δημιούργησαν τρόπους προκειμένου να αποτρέψουν τη πρόσβαση από μη εξουσιοδοτημένα άτομα. Μερικά από αυτά είναι τα εξής:

Google FRP (Factory Reset Protection): Πρόκειται για κλείδωμα το οποίο δημιούργησε η Google για τα Android κινητά, στα οποία ο χρήστης "δένει" τη συσκευή του με ένα username και password της Google, ώστε σε περίπτωση κλοπής, ακόμα και κάνοντας επιστροφή σε εργοστασιακές ρυθμίσεις (Factory Reset) και σβήνοντας όλα τα δεδομένα, να είναι αναγκασμένος ο χρήστης να εισάγει τον κωδικό αυτό προκειμένου να χρησιμοποιήσει το κινητό και να φτάσει στην αρχική οθόνη. Υπάρχουν πολλοί μέθοδοι για να παρακαμφθεί, αλλά σιγά σιγά η Google κλείνει "τρύπες" προκειμένου να γίνει πιο ασφαλές.

Samsung Reactivation Lock: Παρόμοιο με το Google FRP, αλλά αφορά μόνο κινητά Samsung και χρησιμοποιείται λογαριασμός της Samsung από τον χρήστη και όχι της Google, προκειμένου να προστατεύσει το κινητό από μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση.

Συνδυασμός μοτίβου και κωδικός οθόνης: Δεν είναι τίποτα παραπάνω από ενα πρόχειρο κλείδωμα για να μην ανοίγει άμεσα το κινητό από τον οποιοδήποτε. Είναι ένας μυστικός συνδυασμός, είτε σε μορφή κωδικού είτε σε μορφή μοτίβου, που εμφανίζεται όταν ανάβουμε την οθόνη του κινητού. Μπορεί να παρακαμφθεί με εργοστασιακές ρυθμίσεις, χάνοντας όμως τα δεδομένα. Σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να παρακαμφθεί και με εξοπλισμό με τη χρήση καλωδίου χωρίς να χαθούν τα δεδομένα.

iCloud Lock: Πρόκειται για το κλείδωμα που αφορά τα κινητά iPhone της Apple μόνο, παρόμοιας νοοτροπίας με το Google FRP, αλλά σε πιο ασφαλή έκδοση. Ενεργοποιείται μέσω της λειτουργίας Find my iPhone χρησιμοποιώντας ένα Apple ID του ιδιοκτήτη του κινητού. Όπως και το FRP, δεν αφαιρείται με ένα απλό Factory Reset (εργοστασιακές ρυθμίσεις) αλλά το συγκεκριμένο δεν μπορεί να προσπελασθεί με σχετικά "απλούς" τρόπους όπως το FRP. Το κλείδωμα αρχικά "κάθεται" πάνω σε τσιπάκια του κινητού, που είναι δεμένο με το σειριακό του, δηλαδή δεν είναι σε επίπεδο λογισμικού αποκλειστικά, και έπειτα αποθηκεύεται στους Servers της Apple ότι ο συγκεκριμένος χρήστης με αυτό το Apple ID, το σειριακό και κάποια άλλα στοιχεία, έχει κλειδωμένο το κινητό του και δε μπορεί να προσπελασθεί παρά μόνο αν είναι ο ιδιοκτήτης που γνωρίζει το Apple ID και το password. Σε ενδεχόμενο factory reset, ο χρήστης είναι αναγκασμένος προκειμένου να προχωρήσει στο αρχικό μενού να συνδεθεί στο Internet ώστε να γίνει ο έλεγχος στην Apple με το συγκεκριμένο Apple ID. Μέχρι σήμερα είναι το πιο αξιόπιστο κλείδωμα κινητού στην αγορά.

Μύθοι για ξεκλείδωμα επεμβαίνοντας στο λογισμικό

Πολλοί χρήστες πιστεύουν λανθασμένα ότι μπορούν να παρακάμψουν τα κλειδώματα δικτύου και μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης, με "εύκολες" επεμβάσεις στο λογισμικό όπως:

Εγκαθιστώντας Firmware άλλης χώρας, π.χ. στο κινητό που είναι κλειδωμένο στη Sprint Αμερικής, αν εγκατασταθεί κάποια έκδοση της Ευρώπης (Ελλάδας, Αγγλίας κ.α.) δεν θα ξεκλειδωθεί. Το ίδιο ισχύει και για τα iPhone με το λογισμικό "Jailbreak".
Αλλάζοντας την έκδοση του Android σε ανώτερη ή κατώτερη, π.χ. 5.1.1 Lollipop, 6.0.1 Marshmallow κτλ
Εγκαθιστώντας Custom ROM/Firmware όπως "CyanogenMod"
Κάνοντας Root το κινητό, δηλαδή αποκτώντας ανώτατα δικαιώματα διαχείρισης του λογισμικού Android
Ξεκλειδώνοντας το Bootloader το οποίο δεν έχει σχέση με το ξεκλείδωμα δικτύου και κινητού

Όλα τα παραπάνω δεν συνδέονται σε καμία περίπτωση με το επίπεδο κλειδώματος δικτύου και πρόσβασης στο κινητό, οπότε είναι περιττός χρόνος να δοκιμάζονται.

Κινητά σε "Μαύρη Λίστα"

Εδώ αξίζει να αναφερθούμε στα μπλοκαρισμένα κινητά που βρίσκονται σε Blacklist των παρόχων κινητής τηλεφωνίας μίας χώρας. Όταν ένα κινητό είναι σε Blacklist, αυτό σημαίνει ότι έχει κλαπεί ή χαθεί, και ο ιδιοκτήτης του κινητού το έχει δηλώσει στην αστυνομία. Έπειτα ειδοποιούνται οι πάροχοι κινητής τηλεφωνίας της συγκεκριμένης χώρας που έγινε το συμβάν, ώστε να μπλοκάρουν την επικοινωνία στο συγκεκριμένο κινητό μέσω του IMEI του (η "ταυτότητα" του κινητού) για να είναι πρακτικά άχρηστο για τον κλέφτη. Εν ολίγοις, ο κάθε πάροχος όταν εντοπίσει ότι το συγκεκριμένο ΙΜΕΙ προσπαθεί να συνδεθεί σε δίκτυο κινητής τηλεφωνίας στη χώρα αυτή, μπλοκάρει την επικοινωνία και δε δίνει ποτέ σήμα στο κινητό αυτό. Όλες οι άλλες λειτουργίες του κινητού φυσικά λειτουργούν κανονικά, π.χ. κάμερα, WiFi κτλ.

Ορισμένες φορές αυτός είναι ο λόγος που κάποια κινητά που αγοράζονται από "μαύρη αγορά" ή μεταχειρισμένα, από eBay κτλ, γράφουν "Μόνο κλήσεις έκτακτης ανάγκης" (Emergency Calls Only) ή "Μη εγγεγραμμένο σε δίκτυο" (Not registered on network). Να σημειωθεί πως οι υπηρεσίες ελέγχου ΙΜΕΙ για το αν είναι σε μαύρη λίστα που κυκλοφορούν στο Internet, ΔΕΝ έχουν ενημέρωση για τους Ελληνικούς παρόχους παρά μόνο για του εξωτερικού και αυτά με ακρίβεια 98%.

Αν θέλετε να μάθετε αν το κινητό σας είναι σε "Μαύρη Λίστα" στα Ελληνικά δίκτυα (Cosmote, Wind, Vodafone), παρέχουμε αυτή την υπηρεσία με το ελάχιστο κόστος των 5 ευρώ με απάντηση σε 24 ώρες.

Όλα τα προαναφερθέντα κλειδώματα βρίσκονται το καθένα σε διαφορετικό επίπεδο και χρειάζεται διαφορετική επέμβαση το καθένα για να παρακαμφθεί. Υπάρχουν πολλές μέθοδοι όπως προαναφέραμε αναλόγως με τη περίπτωση, αλλά και πολλά εξειδικευμένα εργαλεία και εξοπλισμός με ειδικά λογισμικά που επεμβαίνουν σε τέτοιες περιπτώσεις.

Για να ξεκαθαριστεί και κάτι άλλο που ακούω κάποιες φορές: "Αυτό το κλείδωμα δε σπάει με τίποτα".....Το σχόλιο είναι: "Για όλα υπάρχει λύση παράκαμψης αργά ή γρήγορα" γιατί πολύ απλά έτσι είναι η τεχνολογία, αναπτύσσεται, αυξάνει την ασφάλεια της αλλά δεν είναι ποτέ απροσπέλαστη στο θέμα ασφάλειας, τουλάχιστον μέχρι σήμερα. Σίγουρα όμως κάποιες επεμβάσεις μπορεί να είναι παράνομες και για αυτό πρέπει να προσέχει ο χρήστης τις κινήσεις του και τις επιλογές του.